Συνέντευξη: 10+1 Ερωτήσεις στην Ελένη Λαδιά
Η συγγραφέας Ελένη Λαδιά * απαντά στις 10+1 Ερωτήσεις του Κωνσταντίνου Μανίκα με αφορμή την έκδοση της νέας της νουβέλας “Επί της περιφέρειας του κύκλου” από τις εκδόσεις Gema.
- Πώς θα περιγράφατε συνοπτικά τη νέα σας νουβέλα “Επί της περιφέρειας του κύκλου”;
Μία παραμυθένια νουβέλα, πού ὑποκρύπτει ἀγωνιώδη ἐρωτήματα τῆς πιό δυνατῆς πραγματικότητας. Θέμα της τά ὅρια: νά βαδίζεις ἐπί τῆς περιφερείας τοῦ κύκλου, διότι διαφορετικά πέφτεις ἐντός ἤ ἐκτός καταργώντας τα. Καί τότε ὁ βίος γίνεται ὄντως ἀβίωτος.
- Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της βασικής ηρωίδας, της Ευδοξίας;
Ἡ Εύδοξία εἶναι φιλοσοφημένη, γνώστρια πολλῶν ἰδεῶν καί βιβλίων, ἀνθεκτική στόν πόνο καί στά βάσανα. Φιλόδοξη ὅμως καί ἀνυπόμονη ζητᾶ νά βγάλει φτερά, γιά νά ἀναζητήσει τήν ψυχή. Βγάζει φτερά στήν πλάτη της μέ ἀνυπόφορους πόνους, καί πετᾶ μετά ἀπό περιπέτειες πού συμβαίνουν στήν γῆ, γιά νά βρεῖ τήν ψυχή. Τήν βρίσκει ἤ ὄχι; αὐτό ἀποκαλύπτεται στό τέλος τῆς πορείας της.
- Τι θεωρείτε ότι θα αποκομίσει, ως απόσταγμα, ο αναγνώστης;
Αὐτό εἶναι θέμα τοῦ κάθε ἀναγνώστη: εὐελπιστῶ ὅμως νά ἀποκομίσει ὁ καθένας κάτι ἀπό τά πολλά θέματα πού ὑπάρχουν στήν νουβέλα, παρμένα ἀπό μυθολογικές, ἱστορικές, ἤ στιγμές τῆς σημερινῆς πραγματικότητας.
- Υπάρχει, τελικά, ψυχή; Κι αν ναι, ποιος είναι ο ασφαλέστερος δρόμος για την πνευματική αναζήτησή της;
Ἀντί γιά δική μου ἀπάντηση, θά παραθέσω ἕνα ἀπόσπασμα ἀπό τήν Ζ ἐπιστολή τοῦ Πλάτωνος: «Καί πρἐπει ἀλήθεια νά πιστεύομε στήν παλιά καί ἱερή παράδοση, πού μᾶς φανερώνει ὅτι ἔχομε μιάν ἀθάνατη ψυχή, κι ὅτι ἡ ψυχή αὐτή ἔχει δικαστές καί τιμωρεῖται μέ τίς μεγαλύτερες τιμωρίες, ὅταν χωριστοῦμε ἀπό τό σῶμα· γι’ αὐτό καί πρέπει νά θεωρεῖ κανείς μικρότερο κακό τό νά ὑποστεῖ τίς μεγάλες ἁμαρτίες καί ἀδικίες, παρά νά τίς κάνει.». (Πλάτωνος Ἐπιστολή Ζ μτφρ. Ἡρώ Ε. Κορμπέτη, Ἐποπτεία Φεβρουάριος 1986).
Θά παραθέσω ὅμως καί μία καθαρά προσωπική μου ἐμπειρία. Κάποτε στήν τηλεόραση καί σέ πρόγραμμα γιά τό σύμπαν, εἶδα πῶς μία μαύρη τρύπα καταβρόχθιζε ἔνα ἀστέρι. Καί λίγο προτοῦ καταποντισθεῖ αὐτό τό ἄστρο, ἄφησε λάμψεις φωτός. Εἶχα ἀνατριχιάσει. Φαντάστηκα –καί πιστεύω τώρα-πώς ἔτσι φεύγει ἡ φέγγουσα ψυχή ἀπό τό φθαρτό σῶμα. Ναί ὑπάρχει ψυχή καί ὁ ἀσφαλέστερος δρόμος γιά τήν πνευματική της ἀναζήτηση εἶναι ἡ ἀγάπη συνδυασμένη μέ τήν γνώση.
- Τελικά η ευτυχία είναι επιθυμία επανάληψης, όπως είπε ο Κούντερα ή η δυνατότητα να “ταξιδεύεις” διαρκώς προς το ιδανικό κι ανέγγιχτο;
Νομίζω πώς ἡ ἐπιθυμία ἐπανάληψης εἶναι μία βαλτωμένη εὐτυχία. Θά προτιμοῦσα τό ταξίδι πρός τό ἰδανικό, συντροφιά ἀκόμη καί μέ τούς « Λαιστρυγόνες,» τούς «Κύκλωπες» καί τόν «θυμωμένο Ποσειδῶνα.» Ἄλλωστε τό ταξίδι εἶναι συνυφασμένο μέ τήν γνώση καλοῦ καί κακοῦ καί ἐξαρτᾶται βεβαίως ἀπό μᾶς, τί θά ἀκολουθήσουμε.
- Πιστεύετε στη μοίρα ή στην τύχη;
Πιστεύω στήν Μοίρα, γιατί εἶναι σοβαρή, καί ἄς ποῦμε εὐθύγραμμη. Αύτή εἶναι ἀπό τίς μεγάλες δυνάμεις στά προσωκρατικά συστήματα, εἶναι ἡ Μοίρα τῶν Ὀρφικῶν καί ἡ κυρίαρχη τῶν πάντων κατά τήν ἀρχαιοελληνική ἀντίληψη. Σέβομαι αὐτό τό πεπρωμένο καί προσωπικῶς τό ἀκολουθῶ τίς περισσότερες φορές
- Ποιο ήταν το ερέθισμα για να ασχοληθείτε με την συγγραφή;
Κανένα ἐρέθισμα.. Ἔτσι προέκυψε στό τέλος τῶν παιδικῶν μου χρόνων. Κάτι σάν τραγούδι ἤ στίχος. Πρός τό τέλος τῶν παιδικῶν χρόνων, ἄρχισα νά γράφω διηγήματα. Πιστέψτε με, δέν μπορῶ νά ἀπαντήσω, νά βρῶ τό ἐρέθισμα, μολονότι τό 2023 κλείνω 50 χρόνια στά Γράμματα.
- Η έμπνευση ή η σκληρή δουλειά, παίζει το σημαντικότερο ρόλο, στη συγγραφή ενός βιβλίου;
Φυσικά πρώτα ἡ ἔμπνευση πού, ὅπως πολλές φορές εἶπα, ἔρχεται αὐτόκλητη καί κατόπιν ἡ σκληρή δουλειά. Καί γιά νά εἴμαστε εἰλικρινεῖς ὁ ὑπολογιστής τήν ἀπάλυνε, διότι γίνονται εὐκολότερα οἱ διορθώσεις. Τότε γιά νά γρἀψεις ἕνα μυθιστόρημα 200 σελίδων, ἔγραφες 500 καί πάνω.
- Ένας μήνας “καραντίνα”. Ποια είναι τα πέντε βιβλία που θα θέλατε μαζί σας;
Στήν καραντίνα βεβαίως ἤμουν στό σπίτι μου μέ συντροφιά χίλιους πέντε συγγραφεῖς καί βιβλία. Ἔτσι δέν χρειάστηκε νά μεταφέρω τίποτα
- Διαλέγετε παρέα για ολιγοήμερη απόδραση. Ποιους λογοτέχνες, ανεξαρτήτως ιστορικής περιόδου δράσης, θα συμπεριλαμβάνατε;
Γιά μιά ὀλιγοήμερη ἀπόδραση ὅμως θά ἔπαιρνα μαζί μου τά βιβλία πού διάβαζα ἐκείνη τήν έποχή, καί σταθερἀ τήν Καινή Διαθήκη, τό λεξικό τῆς ἀρχαίας ἑλληνικῆς γλώσσης τοῦ Σταματάκου, τήν Χαρούμενη Γνώση τοῦ Νίτσε καί τό Ὑπόγειο τοῦ Ντοστογιέφσκι.
- Χρειάζεται περισσότερος ρομαντισμός ή ρεαλισμός στις ζωές μας;
- Στήν ἐποχή μας χρειάζεται ρομαντισμός, ἄν καί ρομαντική μέ ἄλλη μορφή βεβαίως εἶναι καί ἡ τεχνολογία. Σήμερα τό τεχνολογικό ἐπίτευγμα μπορεῖ νά θεωρηθεῖ ἕνα ποίημα. Ἔχει ὅλα τά στοιχεῖα τῆς ποίησης: ξάφνιασμα, ρυθμό καί μορφή.
Πηγή: culturepoint.gr